Miasto Cuzco, jedna z najstarszych miejscowości Ameryki Południowej. Historycy nie są w stanie określić dokładnego roku zasiedlenia tych ziem, przyjmuje się jednak, że pierwsza ludność pojawiła się około 1000 r p.n.e.
Mitologia Inków podaje, że miasto Cuzco założył Ayer Manco wraz z żoną w 1200 r p.n.e. Wybraniec bogów został zesłany na ziemię, aby poprawić warunki życia tutejszej ludności. Według legendy miejsce to wskazała mu złota laska, która zapadła się w miejscu najbardziej dogodnym do założenia imperium.
Cuzco – stolica Imperium Inków
Cuzco to niezwykle fascynujące i niezwykłe miasto. Pępek świata, stolica Imperium Inków wybudowana na planie pumy. Doskonałe i idealne, bo odzwierciedlające ówczesną wizję wszechświata. To również miejsce tragicznej historii. Częste trzęsienia ziemi oraz brutalna, hiszpańska konkwista doprowadziły do zniszczeń. Na szczęście części monumentalnych kamiennych pałaców i świątyń pokrytych złotem udało się przetrwać i do dziś można podziwiać pozostałości po wielkiej potędze i bogactwie Cuzco. Miasto jest niewątpliwie peruwiańską stolicą turystyki, oprócz owianych historią zabytków odnaleźć można tu znakomite restauracje i klimatyczne hotele butikowe w kolonialnym stylu. Miasto jest również bazą wypadową do zwiedzania Świętej Doliny Inków.
Święta Dolina Inków
Święta Dolina Inków to położony w dolinie rzeki Urubamba obszar pomiędzy Cuzco a Machu Picchu, niegdyś duchowe i handlowe centrum inkaskiego imperium. Obszar ten niegdyś stwarzał doskonałe warunki to rozwoju rolnictwa, znajdują się tu również ruiny świętych budowli i zabytków, pochodzące z okresu największej świetności cywilizacji. Region ten strzeżony jest przez potężne cytadele wtopione w górskie zbocza. Dziś na niezwykle kolorowych indiańskich targach można zakupić lokalne rękodzieło i oryginalną biżuterię, a także zaobserwować codzienne życie mieszkańców wiosek, którego rytm od wieków wyznaczają siły natury i dawne wierzenia.
Coricancha – świątynia Słońca w Cuzco
Ważnym miejscem kultu Imperium Inków była Coricancha, Świątynia Słońca w Cuzco. To sanktuarium oraz miejsce koronacji i pochówku panujących władców. Miejsce poświęcone jest słońcu, gwieździe czczonej przez Inków ponad wszystkich innych bogów. Świątynia była również wyznacznikiem czasu, posiadała astrologiczny kalendarz i kosmogram.
Coricancha oznacza złoty dziedziniec, którego ściany niegdyś wyłożone były złotem. Wnętrze zdobiły złote posągi i ozdoby, a duży, złoty dysk odbijał słońce rzucając świetlisty blask na świątynię. Wszystko zostało zniszczone przez konkwistadorów, a złoto przetopione. Jedyne co pozostało to wysoka na 6 metrów zakrzywiona ściana Inków stanowiąca fundament Kościoła Santo Domingo.
Plaza de Armas
Plaza de Armas stanowił serce Cusco już od czasów Imperium Inków. To plac, którego główną atrakcją jest katedra oraz kościół La Compania. Wolne przestrzenie Plaza de Armas wyłożone są arkadami kolonialnymi. To wspaniałe miejsce do odpoczynku, gdzie siedząc ławkach można podziwiać ogrody i fontanny w centrum, jak również obserwować codzienne życie w Cusco. Plac jest szczególnie żywy i piękny nocą.
Najbardziej monumentalną budowlą na Plaza de Armas jest Bazylika Katedralna Wniebowzięcia NPM. Została zbudowana na miejscu, gdzie stała niegdyś inkaska świątynia, zwaną Kiswankarcha. Katedra powstała w stylu gotyckim. Uwagę przykuwa wykonany ze srebra ołtarz główny ważący 400 kilogramów. Jeszcze bardziej imponująca jest kolekcja katedr złożona z ponad 400 obrazów z Escuela Cuzqueña. Obiekt jest wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.
Do katedry przylega kościół El Triunfo, pierwszy chrześcijański kościół w Cusco zbudowany na miejscu zbrojowni Inków. Tu podczas oblężenia miasta w XVI wieku zostali uwięzieni Hiszpanie. Inkowie spalili miasto, ale ogień nie tknął zbrojowni. Hiszpanie uznali to za cud i po odzyskaniu miasta wybudowali w tym miejscu kościół.
Tambomachay
Na obrzeżach miasta Cuzco znajduje się archeologiczne stanowisko, odkrywające uzdrowisko inkaskiej społeczności. Tambomachay to konstrukcja, na którą składają się trzy kamienne tarasy z niszami wbudowanymi w boczne ściany. Obiekt ten powstał na naturalnym źródle, które doprowadzało wodę do mniejszych kanałów, stanowiących część tarasów. Być może było to miejsce kultu wody, która dla Inków stanowiła święty żywioł.
Sacsayhuamán
Ciekawym obiektem jest Sacsayhuamán, wzniesiona w okolicach Cuzco konstrukcja, zbudowana z kamiennych bloków, przypominająca fortecę. Kamienie pozyskane do budowy pochodziły z odległego kamieniołomu, do dziś nie wiadomo jak Inkowie radzili sobie z transportem tak olbrzymich skalnych bloków. Niektóre z nich mają ponad osiem metrów wysokości i ważą 361 ton. Równie zdumiewające jest idealne dopasowanie do siebie kamiennych elementów, które w niemal nienaruszonej formie przetrwały do dziś. Forteca służyła w czasie obrony przed najazdem hiszpańskich wojsk, to najbardziej znacząca ruina w Cusco. Ma ona również znaczenie religijne. Cusco zostało zaprojektowane w kształcie pumy, a Sacsayhuaman to głowa zwierzęcia.
Museo Inka
Na miłośników inkaskiej historii i kultury czeka Museo Inka. To najokazalsze muzeum w Cuzco, zlokalizowane w XVI-wiecznym domu admirała hiszpańskiego. Zbudowany na fundamentach Inków należał do admirała Francisco Aldrete Maldonado i jest jednym z najbardziej imponujących domów kolonialnych w Cusco. W muzeum można poznać całą historię Inków, od rozwoju ich kultury po hiszpańskie podboje oraz ich wpływ na peruwiańskie kultury. Można to ponadto zobaczyć piękne prace ceramiczne i biżuterię. Mumie i czaszki, które pokazują wczesną chirurgiczną metodę trepanowania. Szczególnie interesująca jest kolekcja 450 rzeźbionych i pomalowanych drewnianych filiżanek znanych jako queros.
Dzielnica San Blas
Będąc w Cuzco warto zajrzeć do położonej na wzgórzu dzielnicy San Blas. Panuje tu odwzorowany z czasów potęgi Inków cudowny, romantyczny klimat wąskich, brukowanych uliczek wypełnionych małymi galeriami sztuki i warsztatami rzemieślniczymi. Okolica budzi się do życia wieczorami, otwarte sklepy i restauracje kuszą barwą i zapachem. Sobota jest dniem, w którym San Blas Plaza wypełnia się kolorowymi straganami, a gwar nie cichnie. Na końcu placu znajduje się adobe kościół San Blas z pięknym, złotym barokowym ołtarzem i wyjątkową amboną wyrzeźbioną z jednego drzewa.
